Kiểm duyệt nội dung: DS. Ori Derm
Chuyên khoa: Dược
Cập nhật:
Mụn viêm tái đi tái lại khiến bạn cảm thấy nản lòng, mặc dù đã tốn nhiều thời gian và chi phí điều trị. Nguyên nhân có thể là do bạn chưa biết cách kiểm soát các tác nhân gây mụn, tạo điều kiện cho mụn quay đầu dễ dàng. Đừng quá lo lắng! Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những lý do gây ra tình trạng này. Đồng thời bật mí đến bạn 05 cách để ngăn chặn mụn viêm hiệu quả.
Những Lý Do Khiến Mụn Viêm Tái Đi Tái Lại Mà Bạn Không Ngờ Tới
Mụn viêm là gì? Vì sao bị mụn viêm?
Mụn viêm là chuyển biến của mụn đầu đen, mụn đầu trắng ở mức độ trung bình đến nặng. Các dấu hiệu nhận biết loại mụn này là những nốt sần sưng đỏ, u nang nổi lên bề mặt da. Bên trong mụn viêm có chứa dịch mủ, tế bào chết, dầu thừa, vi khuẩn… Kèm theo đó là cảm giác đau nhức, khó chịu, đặc biệt là khi chạm nhẹ vào chúng.
Mụn viêm là gì? Vì sao bị mụn viêm?
Mụn viêm hình thành và phát triển do việc chăm sóc da và xử lý các nốt mụn chưa đúng cách, từ đó gây nhiễm trùng da. Cơ chế hình thành mụn viêm bao gồm 04 giai đoạn chính, bao gồm:
Tăng tiết bã nhờn: Khi tuyến bã nhờn dưới da hoạt động quá mức, lượng bã nhờn dư thừa sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
Bít tắc lỗ chân lông: Khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi bã nhờn cùng với tế bào chết, khói bụi và cặn trang điểm… sẽ dẫn tới sự hình thành của các nốt mụn không viêm.
Vi khuẩn gây mụn - P. acnes phát triển mạnh: P. acnes là một loại vi khuẩn sinh sống vô hại trên bề mặt da. Nhưng khi gặp bã nhờn, chúng có thể thuận lợi sinh sôi và phát triển, từ đó gây ra tình trạng viêm nhiễm. Lúc này, làn da sẽ có những biểu hiện như ngứa, đỏ, đau rát tại chỗ.
Giai đoạn viêm nhiễm: Vi khuẩn P. acnes không ngừng tấn công sâu vào da, gây viêm và tích tụ mủ thành các khối lớn. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, chúng có thể làm tổn thương đến lớp trung bì và hạ bì, đồng thời phá vỡ cấu trúc của mô liên kết dưới da. Đây cũng là lý do vì những nơi mụn viêm đi qua lại thường để lại sẹo thâm, sẹo rỗ.
Mụn viêm có thể xuất hiện ở nhiều nơi trên cơ thể như gương mặt, ngực, lưng, mông… Chúng thường nằm sâu dưới da, gây tổn thương mô và tế bào da xung quanh. Nếu không được xử lý kịp thời, mụn viêm có thể lây lan sang các vùng da khác, tạo thành nhiều ổ viêm mới, khó điều trị. Thậm chí là để lại các vết thâm, vết sẹo gây mất thẩm mỹ trên da.
Nguyên nhân khiến mụn viêm tái đi tái lại
Cũng giống như việc điều trị mụn, để ngăn ngừa mụn tái phát, bạn cần xác định rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này. Theo các Bác sĩ da liễu, nguyên nhân khiến mụn viêm quay đầu xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Bao gồm các vấn đề bên trong cơ thể hoặc do các tác động từ bên ngoài như thói quen chăm sóc da, chế độ ăn uống, sinh hoạt… Theo đó:
Rối loạn nội tiết tố
Rối loạn nội tiết tố
Sự gia tăng hoặc giảm đột ngột hormone Estrogen, Progesterone, Testosterone bên trong cơ thể gọi chung là rối loạn nội tiết. Điều này khiến cho da tiết nhiều dầu hơn, gây nhờn rít và dễ bị tắc nghẽn lỗ chân lông, từ đó sinh mụn và gây viêm. Đây cũng là lý do mụn viêm thường tái đi tái lại ở các đối tượng như: thanh thiếu niên tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai, trong chu kỳ và giai đoạn mãn kinh.
Chăm sóc da không đúng cách
Mọi tạp chất, ô nhiễm, khói bụi, dầu thừa và tế bào chết trên bề mặt da đều có thể trở thành tác nhân gây bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn. Nếu da mặt không được làm sạch kỹ càng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn P. acnes phát triển, dẫn đến sự trở lại của mụn viêm.
Ngoài ra, việc lạm dụng tẩy tế bào chết hoặc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không phù hợp với loại da, tình trạng da… có thể làm mất cân bằng da, khiến da trở nên mỏng yếu và dễ bị tác động bởi các yếu tố gây mụn từ môi trường. Thêm vào đó, việc tự ý nặn mụn tại nhà cũng có thể góp phần gây tổn thương da và kích thích da nổi mụn viêm liên tục.
Tác dụng phụ của thuốc trị mụn cấp tốc
Các sản phẩm trị mụn cấp tốc thường chứa thành phần Corticoid với liều lượng cao, vượt mức cho phép. Đây là nhóm thuốc có tác dụng kháng viêm mạnh mẽ, cải thiện nhanh chóng tình trạng mụn mủ, mụn sưng viêm, giảm ngứa và làm dịu các triệu chứng của mụn. Đồng thời, làm mỏng lớp thượng bì cho da trắng sáng, mịn màng.
Tác dụng phụ của thuốc trị mụn cấp tốc
Khi bắt đầu sử dụng, làn da sẽ hết mụn, láng mịn và không tì vết. Tuy nhiên, việc lạm dụng các sản phẩm chứa Corticoid quá lâu sẽ khiến cho da bị bào mòn, suy yếu và nhạy cảm hơn. Đặc biệt, khi ngừng sử dụng, mụn có thể bùng phát mạnh mẽ và gây ra tình trạng viêm nhiễm. Nghiêm trọng hơn còn có thể dẫn đến các biến chứng như teo da, rạn da, lộ mao mạch…
Căng thẳng, stress kéo dài
Một trong những nguyên nhân góp phần làm cho mụn viêm tái phát là tình trạng căng thẳng và stress kéo dài. Theo các chuyên gia, tình trạng này có thể kích thích cơ thể giải phóng hormone, tạo ra một loạt các phản ứng sinh học. Trong đó có việc tăng cường sản xuất bã nhờn trên da.
Điều này vô tình tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn trú ngụ trên da phát triển, kích thích hệ miễn dịch của cơ thể và gây viêm. Biểu hiện là những nốt mụn trứng cá sưng đỏ, gây đau nhức và kém thẩm mỹ.
Chế độ ăn uống, lối sống sinh hoạt kém khoa học
Tình trạng mụn viêm tái đi tái lại còn bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống và sinh hoạt. Sau quá trình điều trị mụn, việc tiêu thụ các loại thực phẩm cay nóng, nhiều đường, giàu chất béo, dầu mỡ hoặc các loại thức uống từ sữa bò, nước ngọt, bia rượu,... có thể kích thích quá trình hoạt động mạnh của tuyến bã nhờn, làm mụn viêm xuất hiện.
Chế độ ăn uống, lối sống sinh hoạt kém khoa học
Ngoài ra, lối sống sinh hoạt thiếu lành mạnh như thức khuya, ngủ không đủ giấc, ít vận động và thói quen chạm tay lên mặt… sẽ khiến cho hàng rào bảo vệ da bị suy yếu, làm cho da dễ nổi mụn và nhiễm trùng.
Không tuân thủ phác đồ trị mụn của Bác sĩ
Trong quá trình điều trị mụn theo phác đồ của Bác sĩ da liễu, nhiều người đã tự ý bỏ ngang liệu trình khi cảm thấy tình trạng mụn được cải thiện nhưng không hỏi ý kiến của Bác sĩ. Lúc này, các vi khuẩn gây mụn có thể chưa được tiêu diệt hoàn toàn và khả năng phát triển trở lại rất cao.
Bên cạnh đó, cũng có một số trường hợp người bệnh không tuân thủ đúng phác đồ điều trị của Bác sĩ hoặc thay đổi phương pháp điều trị liên tục. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả điều trị mà còn làm cho tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn. Để cải thiện tình trạng này, bạn sẽ phải điều trị lại từ đầu, gây tốn kém chi phí và mất nhiều thời gian.
Nhìn chung, mụn viêm là một bệnh lý da liễu mãn tính, không thể điều trị dứt điểm và có nguy cơ tái phát cao nếu không có biện pháp phòng ngừa hợp lý. Bằng cách nắm rõ các nguyên nhân gây mụn sưng viêm, bạn có thể tìm ra được cách kiểm soát và phòng tránh chúng hiệu quả.
Bị nổi mụn viêm liên tục thì nên làm gì?
Đối mặt với tình trạng mụn viêm tái đi tái lại thường xuyên, không ít người cảm thấy lo lắng và nóng vội muốn loại bỏ chúng. Nên có khuynh hướng tự ý nặn mụn tại nhà hoặc áp dụng các biện pháp trị mụn cấp tốc, kém kiểm chứng khoa học. Điều này không chỉ kém hiệu quả mà còn khiến cho tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn, gây hại đến sức khỏe của làn da.
Bị nổi mụn viêm liên tục thì nên làm gì?
Do đó, khi nhận thấy mụn viêm bùng phát nhiều lần, bạn nên áp dụng các phương pháp sau:
Kiểm soát các tác nhân gây mụn: Xác định rõ nguyên nhân gây mụn và tìm cách kiểm soát chúng chính là việc đầu tiên bạn cần làm để ngăn chặn tình trạng mụn tái đi tái lại. Dựa trên các yếu tố gây mụn thường gặp, bạn có thể kiểm soát chúng bằng cách chăm sóc da hợp lý, cân bằng chế độ ăn uống, duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh…
Tuân thủ quy trình chăm sóc da cho da mụn: Chăm sóc da mụn đúng cách, bao gồm những bước cơ bản như: Làm sạch da, cân bằng da, kem trị mụn, dưỡng ẩm và kem chống nắng (vào ban ngày)... có thể giúp cân bằng độ pH của da, kiểm soát dầu thừa, cải thiện viêm nhiễm và ngừa mụn quay đầu hiệu quả. Nên ưu tiên các sản phẩm dịu nhẹ, lành tính được thiết kế dành riêng cho da mụn để tránh gây tổn thương da.
Thăm khám Bác sĩ da liễu: Trường hợp không xác định được nguyên nhân khiến mụn bùng phát hoặc chăm sóc da đúng cách nhưng mụn vẫn không thuyên giảm. Bạn nên đến gặp Bác sĩ da liễu để được thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả cao nhằm ngăn ngừa thâm sẹo và các vấn đề da liễu khác.
Khi mụn viêm tái phát, bạn cần kiểm soát các tác nhân gây mụn kết hợp chế độ chăm sóc da hợp lý. Điều này sẽ giúp làm xẹp mụn nhanh chóng, giảm viêm nhiễm, đau nhức và ngăn ngừa mụn quay đầu hiệu quả. Nếu mụn vẫn không cải thiện, hãy đến gặp Bác sĩ da liễu để có biện pháp điều trị cụ thể, tối ưu, đáp ứng đúng nhu cầu của làn da. Tránh tự ý điều trị tại nhà, điều này có thể làm tình trạng mụn thêm nặng hơn và để lại thâm sẹo vĩnh viễn.
Tổng hợp 05 cách ngăn ngừa mụn viêm tái đi tái lại hiệu quả
Muốn ngăn ngừa mụn tái phát, điều quan trọng nhất là phải giữ cho lỗ chân lông thông thoáng, kiểm soát bã nhờn và hạn chế sự lây lan của vi khuẩn. Áp dụng ngay 05 biện pháp dưới đây sẽ giúp bạn kiểm soát tốt các nguyên nhân gây ra tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông. Từ đó ngăn ngừa mụn hiệu quả, đồng thời duy trì làn da khỏe đẹp, mịn màng.
1. Xây dựng chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh
Thức ăn và lối sống sinh hoạt là một trong những nguyên nhân gây mụn trứng cá nói chung và mụn viêm nói riêng. Và bạn cũng có thể sử dụng chúng để ngăn ngừa mụn hiệu quả bằng cách:
Xây dựng chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh
Ăn nhiều rau của quả, trái cây tươi để cung cấp các vitamin và khoáng chất nhằm tăng cường sức đề kháng cho da.
Tránh xa các thực phẩm nhiều đường, sữa, chất béo và dầu mỡ… Chúng có thể làm tăng tiết bã nhờn, gây nóng trong người và hình thành mụn.
Uống đủ 02 lít nước/ngày để bổ sung độ ẩm cho da từ bên trong. Đồng thời đào thải các độc tố ra khỏi cơ thể, giảm nguy cơ hình thành mụn viêm.
Sắp xếp thời gian làm việc, thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý, cho tinh thần luôn được thoải mái, hạn chế tình trạng stress.
Duy trì tập thể dục mỗi ngày không chỉ giúp tăng cường sức khỏe mà còn giúp giải tỏa căng thẳng, ngừa mụn quay đầu hiệu quả.
Hạn chế thức khuya, ngủ đủ giấc là bí quyết để ngăn ngừa tình trạng tăng tiết dầu trên da.
Với những gợi ý này, bạn sẽ duy trì được làn da khỏe mạnh, hồng hào và ngăn chặn mụn trở lại từ bên trong. Đồng thời, nâng cao sức đề kháng và độ dẻo dai cho cơ thể, phòng ngừa hiệu quả các bệnh liên quan đến tim mạch, tiểu đường và huyết áp…
2. Chăm sóc da khoa học với các sản phẩm phù hợp
Bên cạnh tuân thủ quy trình các bước chăm sóc da mụn, việc lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da phù hợp cũng rất quan trọng để ngăn ngừa mụn viêm tái đi tái lại. Đối với nước tẩy trang và sữa rửa mặt, bạn nên chọn các sản phẩm được thiết kế riêng dành cho loại da của mình, chứa các thành phần lành tính, dịu nhẹ, ít xà phòng với độ pH cân bằng khoảng 5.5 – 6.5 để tránh làm kích ứng da.
Chăm sóc da khoa học với các sản phẩm phù hợp
Với làn da dễ nổi mụn, nên ưu tiên các sản phẩm dưỡng ẩm dạng gel/dung dịch mỏng nhẹ, không chứa các thành phần gây hại cho da như cồn, chất tạo màu, tạo mùi, chất bảo quản… Những thành phần có thể gây dị ứng, kích ứng và bùng phát mụn. Bên cạnh đó, các sản phẩm kem chống nắng có nhãn “Noncomedogenic” hoặc “oil-free” cũng là lựa chọn lý tưởng giúp bạn ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn chân lông và đẩy lùi mụn hiệu quả.
3. Từ bỏ các thói quen gây hại cho da
Để có một làn da mịn đẹp, không mụn, bạn cần từ bỏ các thói quen không tốt cho cho da. Chẳng hạn như thường xuyên nặn mụn, chạm tay lên mặt, không bảo vệ da khi ra ngoài, lạm dụng các sản phẩm chứa corticoid… Cụ thể
Từ bỏ các thói quen gây hại cho da
Tự nặn mụn hay chạm tay lên mặt: Đây hành động trực tiếp đưa vi khuẩn từ tay lay lan sang mặt. Khi gặp điều trị thuận lợi, chúng sẽ phát triển mạnh mẽ, gây bít tắc lỗ chân lông và làm tăng nguy cơ nổi mụn viêm liên tục.
Trang điểm thường xuyên: Make up thường xuyên trong thời gian dài sẽ khiến cho da không có thời gian thở, luôn trong trạng thái bí bách, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh. Hơn nữa, nếu không tẩy trang kỹ càng, cặn trang điểm cùng với bụi bẩn tích tụ sẽ làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Từ đó tạo môi trường lý tưởng cho mụn sinh sôi và phát triển.
Không bảo vệ da khi ra ngoài: Việc để da tiếp xúc với môi trường có nhiều bụi bẩn, khói bụi, không chỉ gây ra tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, nổi mụn mà còn đẩy nhanh quá trình lão hóa của da.
Lạm dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, chứa corticoid: Các sản phẩm này có thể khiến da bùng phát mụn mạnh mẽ, đồng thời trở nên mỏng manh, yếu ớt và dễ lộ mao mạch…
Thay vào đó, bạn nên hạn chế sờ tay lên mặt, hạn chế trang điểm, không nên tự ý nặn mụn tại nhà và luôn luôn bôi kem chống nắng, mang khẩu trang để bảo vệ da khi ra ngoài. Đồng thời lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da đến từ các thương hiệu uy tín để đảm an toàn cho da và ngăn ngừa mụn hiệu quả.
4. Duy trì các thói quen lành mạnh, có lợi cho da
Dưới đây là những thói quen tuy đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả trong công cuộc ngăn ngừa mụn viêm tái đi tái lại, giúp bạn tự tin hơn với làn da láng mịn và khỏe mạnh:
Duy trì các thói quen lành mạnh, có lợi cho da
Giữ cho tóc luôn sạch sẽ: Thường xuyên gọi đầu, tránh để tóc quá dơ, vì dầu thừa từ da đầu có thể làm cho da mặt trở nên nhờn rít và gây mụn. Đừng quên cột tóc gọn gàng, hất tóc lên phía trên khi đi ngủ để hạn chế tóc bám vào da và lây lan vi khuẩn. Song, không để các sản phẩm dưỡng tóc hay tạo kiểu dính vào da. Điều này có thể gây kích ứng và làm nặng tình trạng mụn.
Vệ sinh các vật dụng thường tiếp xúc với da mặt: Chăn, đệm, vỏ gối, mũ/nón, băng đô, khẩu trang, khăn lau mặt… là những vật dùng tiếp xúc với da mỗi ngày. Việc vệ sinh sạch sẽ các vật dụng này giúp hạn chế sự tích tụ và phát triển của vi khuẩn gây mụn, ngăn ngừa chúng tấn công da và phòng tránh mụn hiệu quả.
Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chạm lên mặt: Tay là bộ phận thường xuyên tiếp xúc với nhiều bề mặt, có thể mang theo vi khuẩn, bụi bẩn và các tác nhân gây bệnh. Việc giữ vệ sinh tay sạch sờ trước khi sờ lên mặt nhằm hạn chế sự lây lan của vi khuẩn gây mụn.
Tẩy tế bào chết định kỳ cho da: Quá trình này nhằm loại bỏ lớp sừng và tế bào chết trên bề mặt da, qua đó giúp giải phóng các lỗ chân lông đang bị tắc nghẽn, ngăn ngừa quá trình hình thành nhân mụn. Đồng thời giúp da trắng sáng, đều màu hơn. Nên tẩy tế bào chết định kỳ 02 lần một tuần để có hiệu quả tốt nhất.
Áp dụng đều đặn các biện pháp ngăn ngừa mụn: Mụn trứng cá hoặc mụn viêm có thể tái đi tái lại nhiều lần dù ở bất kỳ độ tuổi hay giới tính nào. Vì vậy, ngay cả khi bạn đã trị mụn thành công, vẫn nên thường xuyên thực hiện các biện pháp ngăn ngừa mụn. Điều này không chỉ giúp da được bảo vệ tốt mà còn mang lại hiệu quả ngừa mụn lâu dài.
Chỉ cần duy trì những thói quen này, bạn sẽ cảm thấy việc điều trị mụn cũng như ngăn ngừa chúng quay đầu trở nên dễ dàng hơn và hiệu quả hơn.
5. Điều trị sớm khi phát hiện các dấu hiệu của mụn
Mụn viêm là một dạng mụn trứng cá ở mức độ nặng. Do đó, để ngăn ngừa mụn viêm xuất hiện, bạn cần xử lý kịp thời và đúng cách mụn trứng cá, bao gồm cả mụn đầu đen, mụn ẩn, mụn cám… Từ đó, hạn chế tình trạng mụn lây lan và phát triển nghiêm trọng hơn, gây ra viêm nhiễm.
Điều trị sớm khi phát hiện các dấu hiệu của mụn
Để điều trị mụn trứng cá hiệu quả, bạn có thể sử dụng các sản phẩm kem trị mụn chứa các thành phần như benzoyl peroxide, axit salicylic, axit lactic hoặc axit glycolic… Chúng có tác dụng ức chế các vi khuẩn gây mụn, kiểm soát dầu thừa, chống viêm. Từ đó giúp cải thiện hiệu quả tình trạng mụn đồng thời ngăn ngừa sự xuất hiện của mụn mới.
Trên đây là 05 cách đơn giản giúp ngăn ngừa tối đa tình trạng mụn viêm bùng phát ngay tại nhà. Trường hợp bị mụn viêm tái đi tái lại nhiều lần, bạn nên đến gặp Bác sĩ da liễu trong thời gian sớm nhất để được thăm khám và điều trị đúng cách. Từ đó tiết kiệm tối đa chi phí và thời gian điều trị.
Câu hỏi thường gặp:
Da nổi mụn viêm liên tục có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Bị nổi mụn viêm liên tục, mặc dù không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng có thể làm tổn thương da, để lại sẹo thâm và sẹo rỗ kém thẩm mỹ. Ngoài ra, tình trạng viêm mụn kéo dài còn ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, khiến cho họ trở nên tự ti, căng thẳng. Khi da bị nổi mụn viêm liên tục có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của bạn đang có vấn đề. Chẳng hạn như rối loạn nội tiết, suy giảm chức năng gan… Lúc này, bạn cần thăm khám sớm Bác sĩ da liễu để phát hiện kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn.
Tại sao sau khi hết mụn viêm vẫn phải duy trì phòng ngừa?
Việc duy trì các biện pháp phòng ngừa mụn viêm là rất cần thiết. Vì loại mụn này được xếp vào bệnh mãn tính, không thể điều trị hoàn toàn và nguy cơ tái phát rất cao. Nếu không có biện pháp phòng ngừa, mụn viêm có thể dễ dàng quay đầu và gây tổn thương da, khiến da ngày càng nhạy cảm hơn và dễ bị kích ứng. Hơn nữa, duy trì thói quen ngăn ngừa mụn cũng giúp bảo vệ sức khỏe làn da, ngăn ngừa sự hình thành thâm sẹo sau khi mụn đã lành.
