Viêm Da Mủ Là Gì? Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa Bệnh Hiệu Quả

Viêm da mủ là bệnh da liễu mà nhiều người mắc phải, nhất là ở trẻ em dưới 10 tuổi. Bệnh này khiến da xuất hiện mụn chứa dịch mủ, không chỉ gây đau nhức, mất thẩm mỹ mà còn có nguy cơ hoại tử da nếu không được điều trị đúng cách. Vậy cụ thể, viêm da có mủ là gì? Cách điều trị và ngăn ngừa ra sao? Hãy cùng Ori Derm tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Viêm Da Mủ Là Gì? Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa Bệnh Hiệu Quả

Viêm da mủ là gì? 

Viêm da có mủ hay còn gọi là Pyodematitis, một hiện tượng viêm da mãn tính, làm xuất hiện mủ trên bề mặt da, gây sưng đỏ và đau nhức. Bệnh là dấu hiệu cho thấy làn da đang bị tổn thương và viêm nhiễm. Các tác nhân gây bệnh chủ yếu là vi khuẩn, bụi bẩn lẫn các hóa chất độc hại.

Hình ảnh viêm da mủ

Các đối tượng dễ mắc viêm da có mủ

Bất kỳ ai cũng có thể mắc phải loại bệnh này. Trong đó nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn bao gồm trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai, người thường xuyên bị stress. Theo đó:

• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Ở độ tuổi này, hệ miễn dịch và sức đề kháng của da còn khá yếu. Do đó, việc tiếp xúc các tác nhân như bụi bẩn, vi khuẩn và tạp chất rất dễ khiến cho các bé bị viêm da có mủ.

• Thanh thiếu niên: Trong giai đoạn dậy thì, cơ thể sẽ có sự thay đổi về hormone, khiến cho tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Khi dầu thừa kết hợp với bụi bẩn và ô nhiễm môi trường sẽ gây nên bệnh.

• Người thường xuyên stress hoặc thiếu ngủ: Căng thẳng kéo dài và lối sống không lành mạnh có thể làm giảm sức đề kháng của cơ thể cũng như của da. Từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da có mủ.

• Phụ nữ mang thai: Sự rối loạn nội tiết tố trong thời kỳ mang thai cũng có liên quan đến nguy cơ mắc viêm da mụn mủ.

Tuy viêm da mụn mủ là một bệnh lý da liễu phổ biến nhưng không nên chủ quan. Vì nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể gây viêm cầu thận, nhiễm trùng huyết, viêm não… Đặc biệt là đối với nhóm đối tượng như người cao tuổi, trẻ em, người có bệnh nền, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng và ảnh hưởng đến tính mạng.

Viêm da mủ nguyên nhân do đâu?

Nguyên nhân chính gây viêm da mụn mủ là sự xâm nhập của các vi khuẩn và tạp khuẩn trú ngụ trên da. Trong đó tụ cầu khuẩn và liên cầu là 2 loại vi khuẩn thường gặp nhất. Chúng thường tập trung ở những vị trí có nhiều tuyến bã nhờn và tuyến mồ hôi, xung quanh các lỗ chân lông hoặc các nếp gấp trên da. 

Ở điều kiện bình thường, các loại vi khuẩn này dường như là vô hại. Nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi như da tiết nhiều dầu, đổ mồ hôi, da có vết thương hở, bệnh đái tháo đường… chúng sẽ phát triển mạnh mẽ, tăng sinh độc tố và xâm nhập vào da, từ đó gây bệnh.

Viêm da mủ nguyên nhân do đâu?

Ngoài ra, còn có nhiều yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc viêm da có mủ bao gồm:

• Môi trường ô nhiễm: Sống trong môi trường có nhiều bụi bẩn, vi khuẩn và chứa chất độc hại là những nguyên nhân khiến cho bệnh viêm da có mủ dễ khởi phát, lây nhiễm và trở nặng hơn.

• Vệ sinh da kém: Hàng ngày, da phải bài tiết mồ hôi và bã nhờn qua các lỗ chân lông. Nếu không được vệ sinh sạch sẽ, mồ hôi và bã nhờn sẽ tích tụ lại và gây bít tắc lỗ chân lông. Đồng thời khiến hàng rào bảo vệ của da bị suy yếu, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây hại.

• Suy giảm hệ miễn dịch: Điều này làm giảm chức năng bảo vệ cơ thể và khả năng chống lại vi khuẩn, virus và các tác nhân gây hại khác. Lúc này, các vi khuẩn và virus sẽ có cơ hội xâm nhập vào da gây ra các bệnh lý, bao gồm cả viêm da mụn mủ.

• Rối loạn hormone: Đây cũng là một nguyên nhân trọng điểm thúc đẩy bệnh viêm có da mủ.

Có thể nói, bệnh viêm da có mủ có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm khuẩn, ô nhiễm môi trường, vệ sinh da không sạch sẽ, suy giảm hệ miễn dịch, rối loạn hormone. Việc nắm rõ các nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn có cơ sở để lựa chọn cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.

Phân loại các viêm da có mủ thường gặp

Dựa vào loại vi khuẩn gây bệnh, viêm da có mủ được phân thành 2 loại chính:

Phân loại các viêm da có mủ thường gặp

• Viêm da mụn mủ do tụ cầu khuẩn: Loại vi khuẩn thương xâm nhập vào da, gây tổn thương vùng nang lông và hình thành nên mụn mủ tại lỗ chân lông. Những nốt mụn này có thể mọc rải rác hoặc tập trung tại một vùng nhất định trên da, gây ra hiện tượng đỏ ứng và đau nhức lỗ chân lông. 

• Viêm da mụn mủ do liên cầu khuẩn: Tương tự như tụ cầu, liên cầu khuẩn cũng trú ngụ trên da, khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng sẽ xâm nhập vào sâu bên trong, sinh sôi và gây bệnh. Viêm da mụn mủ do liên cầu khuẩn có thể dẫn đến nhiều dạng bệnh khác nhau như chốc lây, chốc loét, hăm kẽ, chốc mép và viêm quầng.

Hiện nay, có nhiều trường hợp mắc bệnh viêm da có mủ là do sự kết hợp của cả 2 loại khuẩn này. Dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng và làm cho quá trình điều trị trở nên phức tạp.

Các triệu chứng viêm da mủ do tụ cầu gây ra

Viêm da có mủ do tụ cầu khuẩn được biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, bao gồm viêm nang lông nông, viêm nang lông sâu, nhọt và nhọt ổ gà. Mỗi dạng sẽ có những triệu chứng và đặc điểm riêng. 

Viêm nang lông nông

Viêm nang lông nông

Viêm nang lông nông là trình trạng viêm nhẹ, xảy ra ở đầu lỗ chân lông. Ban đầu, các lỗ chân lông sẽ có tình trạng sưng đỏ và gây ngứa rát. Sau đó nổi lên các nốt mụn mủ và có quầng viêm hẹp xung quanh. Sau khoảng từ 7-10, các nốt mụn này sẽ khô lại tạo thành vảy tiết màu nâu và bong tróc mà không để lại sẹo.

Viêm nang lông sâu

Tình trạng này nặng hơn so với viêm nang lông nông, do nhóm tụ cầu vàng có độc tố cao gây ra. Ở giai đoạn đầu, bệnh sẽ khởi phát dưới dạng các nốt mụn mủ xung quanh lỗ chân lông. Sau đó, các tạp chất sẽ xâm nhập sâu xuống nang lông, làm cho các tổ chức tại đây bị nhiễm cộm. Điều này khiến cho tình trạng viêm lan rộng và nghiêm trọng hơn. 

Kết quả là sự hình thành của dải mụn mủ sưng đỏ, gồ ghề, cứng cộm và nặn ra mủ. Viêm nang lông sâu thường bắt gặp ở những trị trí như cằm, da đầu, gáy, quanh mép và có thể tiến triển dai dẳng, dễ tái phát.

Nhọt trên da

Nhọt là một dạng viêm nang lông cấp tính, có thể mọc rải rác hoặc tụ lại thành đám, kèm theo cảm giác sưng đau hạch bạch huyết và sốt. Dưới đây là một số loại nhọt phổ biến:

Nhọt trên da

• Đằng đằng: Là tên dân gian để chỉ mụn nhọt nằm ở lỗ tai, gây đau nhức nhiều.

• Mụn đinh râu: Là nhọt xuất hiện ở quanh miệng, loại mụn này khá nguy hiểm vì có nguy cơ gây nhiễm huyết, tắc tĩnh mạch hay thậm chí là tử vong.

• Hậu bối: Là một cụm mụn đinh râu, mọc ở sau gáy, lưng hoặc mông do nhóm tụ vàng có độc tố rất cao gây ra. Bệnh này thường gặp ở người cao tuổi, người mắc bệnh đái tháo đường, nghiện rượu hoặc có chế độ ăn uống kém khoa học. Khi mụn vỡ sẽ lộ ra nhiều ngòi lỗ như tổ ong. Điều này có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng như nhiễm khuẩn huyết và dễ tử vong.

• Nhọt bày: Là tình trạng mụn đinh nhọt mọc nhiều và liên tiếp, hết đợt này đến đợt khác, kéo dài dai dẳng nhiều tháng liền. Bệnh này thường gặp ở những người có sức đề kháng yếu hoặc bị suy nhược cơ thể.

Một số trường hợp mụn nhọt có kích thước lớn và chứa mủ, cần phải tiến hành phẫu thuật rạch mụn để làm sạch những tổn và hạn chế những biến chứng không mong muốn.

Nhọt ổ gà

Một dạng viêm nang, kết hợp giữa viêm tuyến bã nhờn gây mụn và viêm tuyến mồ hôi ở vùng nách, hình thành các túi mủ nằm sâu ở chân bì và hạ bì của da. Ban đầu, bệnh sẽ có triệu chứng như nổi cục mẩn đỏ, cứng và nhô lên trên bề mặt nha. Nếu không được xử lý kịp thời, các nốt mẩn này sẽ tiến triển nghiêm trọng hơn, mềm và vỡ mủ.

Trong một hố nách, có thể xuất hiện từ một đến nhiều nhọt ổ gà khác nhau. Tình trạng này thường kéo dài và dễ tái phát, đặc biệt là vào những mùa nắng nóng.

Cách triệu chứng viêm da mủ do liên cầu khuẩn

Viêm da mụn mủ do liên cầu khuẩn có thể xuất hiện dưới nhiều thể bệnh khác nhau, bao gồm bệnh chốc lây, chốc loét, chốc mép và hăm kẽ. Mỗi thể bệnh đều có những đặc điểm riêng biệt nhưng đều do cùng một loại vi khuẩn gây ra.

Bệnh chốc lây

Bệnh chốc lây thường bắt gặp nhiều ở trẻ em, tại các bộ phần như vùng đầu, cổ, tay chân, khuôn mặt, sau đó lan rộng sang các vùng da xung quanh. Ban đầu, tổn thương trên da là những mụn nước hình tròn, có quầng viêm đỏ bao quanh. Sau một thời gian, các mụn nước này sẽ chuyển sang dịch mủ màu trắng đục.

Bệnh chốc lây

Khi mụn mủ vỡ ra, nó sẽ tự khô lại và tạo thành lớp vảy tiết màu vàng. Nếu cạy lớp vảy này, người bệnh sẽ thấy lớp da trợt đỏ ở dưới, nông và không nổi cộm. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm cầu thận cấp, gây phù nề cẳng chân và mí mắt do ảnh hưởng của viêm cầu thận.

Chốc loét

Là một dạng viêm da gây tổn thương đến tận lớp trung bì da. Thường xảy ra ở các chi dưới như cẳng chân, cổ chân, nhất là khi chân bị giãn tĩnh mạch. Các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh chốc loét cao hơn bình thường là người suy dinh dưỡng, vệ sinh cơ thể kém, nghiện rượu… 

Triệu chứng ban đầu của chốc loét là những nốt mụn nước hoặc vết bỏng chứa dịch mủ. Sau đó, các nốt mụn này sẽ vỡ, khô lại và hình thành lớp vảy kết màu nâu sẫm. Trường hợp bị chốc loét mức độ nặng có thể để lại các vết loét bầu dục sâu ăn vào da, đồng thời khiến vùng da xung quanh trở nên co cứng lại.

Chốc mép

Chốc mép là hiện tượng viêm nứt vùng môi, khóe miệng, xảy ra nhiều nhất ở trẻ em từ 2-5 tuổi. Biểu hiện của bệnh là hai kẽ mép miệng bị nứt nẻ và trợt, có tiết dịch, sau đó đóng vảy vàng. Các tổn thương này rất dễ chảy máu và gây cảm giác đau rát, khó chịu. Trương hợp bệnh ở mức độ nặng có thể khiến cho trẻ nổi hạch, lên cơn sốt và dẫn đến bỏ ăn.

Chốc mép

Ban đầu, bệnh chỉ xuất hiện quanh vùng miệng, nhưng về sau bệnh có thể lây lan rộng sang các vùng da khác của cơ thể hoặc lây từ người này sang khác người khác thông qua việc tiếp xúc cơ thể, uống chung ly, dùng chung quần áo, khăn tắm và khăn lau mặt.

Hăm kẽ

Hăm kẽ là một dạng viêm da thường gặp ở trẻ nhỏ thừa cân hoặc đổ nhiều mồ hôi. Bệnh chủ yếu xảy ra tại các vùng da có nhiều nếp gấp như cổ, bẹn, sau tai, mông, rốn và các ngấn da. Biểu hiện đặc trưng của bệnh là các mảng đỏ, trợt, chảy dịch, viền da bong mỏng kèm cảm giác đau rát.

Dù do tụ cầu hay liên cầu gây ra, bệnh viêm da có mủ đều có khả năng làm tổn thương da và để lại những hậu quả như nhiễm trùng, thâm sẹo, tăng sắc tố da, viêm da mãn tính hay thậm chí là hoại tử da. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu bất thường trên da, hãy thăm khám Bác sĩ da liễu sớm nhất có thể để có giải pháp điều trị kịp thời.

Cách điều trị viêm da mủ hiệu quả

Để điều trị mụn da mụn mủ hiệu quả, bạn cần dựa vào các triệu chứng của bệnh, mức độ nghiêm trọng và tình trạng cơ địa để lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp nhất. Dưới đây là một số phương pháp điều trị viêm da mụn mủ phổ biến:

Trị viêm da mụn mủ bằng các nguyên liệu tự nhiên

Trường hợp bị viêm da có mủ mức độ nhẹ, hơi sưng đỏ và chưa có dịch mủ, bạn có thể điều trị tại nhà bằng biện pháp dân gian như đắp mặt nạ mật ong và nghệ, tỏi tươi, lá bạc hà. Theo đó:

Trị viêm da mụn mủ bằng các nguyên liệu tự nhiên

• Nghệ và mật ong: Nghệ chứa chất kháng khuẩn, chống viêm, hỗ trợ ngăn ngừa thâm sẹo. Trong khi mật ong giúp làm lành da, giữ ẩm và phục hồi vùng da tổn thương. Sự kết hợp giữa nghệ và mật ong sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng viêm da có mủ hiệu quả. Để thực hiện, bạn có thể trộn đều 02 nguyện liệu này, sau đó đắp lên da khoảng 30 phút rồi rửa mặt lại với nước sạch.

• Sử dụng tỏi tươi: Trong tỏi có chứa lượng lớn allicin và diallyl ajoene, nổi tiếng với công dụng kháng khuẩn và giảm viêm tốt. Để trị viêm da bằng tỏi tươi, bạn có thể cắt tỏi thành nhiều lát mỏng, sau đó đắp trực tiếp lên vùng da bị viêm. Cách khác, bạn có thể giã nát tỏi, vắt lấy nước cốt và thoa lên da.

• Lá bạc hà: Thành phần acid salicylic trong lá bạc hà có khả năng kháng khuẩn cao và làm dịu tình trạng viêm nhiễm một cách hiệu quả. Hãy xay nhuyễn lá bạc hà kết hợp với một ít dưa chuột, sau đó đắp lên da và thư giãn khoảng 15 phút.

Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên tự cách đơn giản để điều trị viêm da mụn mủ tại nhà. Tuy nhiên, hiệu quả có thể chậm hơn so với các phương pháp điều trị chuẩn y khoa như thuốc bôi, thuốc uống, công nghệ cao. Do đó, hãy kiên trì áp dụng các phương pháp này từ 1-2 lần mỗi tuần để đạt hiệu quả như mong đợi.

Cách trị viêm da mủ bằng thuốc

Với các trường hợp viêm da nhiễm khuẩn ở mức độ nặng, chẳng hạn như viêm da đầu có mủ, viêm da mặt nổi mụn mủ sưng to,… Bạn nên thăm khám Bác sĩ da liễu để được tư vấn các loại thuốc phù hợp và hiệu quả, bao gồm cả thuốc bôi và thuốc uống. Dưới đây là một số loại thuốc phổ biến để điều trị viêm da có mủ do Bác sĩ chỉ định:

Cách trị viêm da mủ bằng thuốc

• Thuốc kháng sinh dạng bôi hoặc dạng uống: Chẳng hạn như Bactroban, Chloroxid 1%, hoặc Gentamycin được dùng để cải thiện tình trạng nhiễm trùng do viêm nang lông, chốc lở, đinh nhọt. Đặc biệt, thuốc có thể bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm.

• Thuốc sát khuẩn tại chỗ: Các loại dung dịch sát khuẩn như cồn y tế, nước muối sinh lý, thuốc tím hoặc Jarish có tác dụng làm sạch vùng da tổn thương và ngăn ngừa sự lây lan của các loại vi khuẩn gây bệnh.

• Nhóm thuốc điều hòa miễn dịch: Một số loại như Tacrolimus, Pimecrolimus, hoặc Omalizumab giúp giảm tình trạng viêm nhiễm một cách nhanh chóng.

• Kem dưỡng ẩm: Sản phẩm này giúp hỗ trợ làm mềm da, cung cấp độ ẩm cần thiết và tăng cường khả năng phục hồi. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng khi vùng da đã khô, không còn tiết dịch hoặc nổi mụn mủ. Ngược lại, nếu dùng khi da đang bị viêm loét, nổi mủ và rỉ dịch có thể làm chậm quá trình làm lành da.

• Thuốc corticoid: Các loại như Hydrocortisone, Triamcinolone, Betamethasone rất hiệu quả trong việc chống viêm, giảm kích ứng và hỗ trợ phục hồi da. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng liều lượng để tránh tác dụng phụ có thể xảy ra.

Lưu ý, việc sử dụng thuốc để điều trị viêm da có mủ cần được thực hiện theo sự hướng dẫn của Bác sĩ da liễu. Tuyệt đối không tự điều trị bệnh tại nhà bằng thuốc, hoặc tự ý điều chỉnh liều lượng và thời gian sử dụng của thuốc. Điều này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như kích ứng da, làm tình trạng bệnh nặng thêm, thậm chí là gây hiện tượng kháng thuốc.

Như vậy, để điều trị viêm da có mủ, bạn có thể áp dụng các phương pháp tự nhiên hoặc sử dụng thuốc bôi, thuốc uống, tùy vào tình trạng da và mức độ nghiêm trọng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả tốt, bạn nên thăm khám Bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp. Tránh để lại những biến chứng không mong muốn trên da.

Làm cách nào để phòng ngừa bệnh viêm da mủ?

Phòng ngừa viêm da mụn mủ là yếu tố then chốt để duy trì làn da khỏe mạnh và tránh các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những biện pháp bạn có thể áp dụng:

Làm cách nào để phòng ngừa bệnh viêm da mủ?

• Vệ sinh cá nhân đúng cách: Duy trì vệ sinh da đều đặn mỗi ngày bằng cách tắm rửa sạch sẽ, sử dụng sản phẩm làm sạch phù hợp với loại da của bạn. Đặc biệt chú ý đến các vùng da dễ bị viêm như nách, mông và khu vực dưới cánh tay.

• Điều trị sớm các dấu hiệu bất thường: Nếu phát hiện các triệu chứng bất thường trên da như sưng đỏ, nổi mụn mủ hoặc đau nhức, hãy đến ngay cơ sở y tế để được Bác sĩ da liễu chẩn đoán và điều trị kịp thời. Điều này giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển nghiêm trọng và hạn chế lây lan.

• Tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch: Duy trì thói quen sống lành mạnh bằng cách tập thể dục thường xuyên, giảm căng thẳng và xây dựng chế độ ăn uống cân đối. Hãy bổ sung đầy đủ vitamin A, C và protein để nâng cao khả năng chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường.

• Hạn chế ăn nhiều đồ ngọt hay đồ cay nóng: Việc tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt hoặc đồ cay nóng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn có tác động tiêu cực đến làn da, khiến da dễ nhiễm khuẩn.

Tuân thủ theo những lưu ý này sẽ giúp bạn bảo vệ làn da hiệu quả và ngăn ngừa viêm da mụn mủ ngay từ bên trong.

Hy vọng qua bài viết này, bạn hiểu hơn về nguyên nhân, cách điều trị và ngăn ngừa bệnh viêm da có mủ. Tuy nhiên, tình trạng bệnh và cơ địa của mỗi người là khác nhau. Do đó, nếu da xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào ở trên hoặc nghi ngờ mình bị viêm da mủ, hãy đến gặp Bác sĩ da liễu được uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phác điều trị tối ưu.

Câu hỏi thường gặp:

Viêm da mụn mủ có lây không?

Viêm da mụn mủ có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da bị nhiễm khuẩn hoặc qua vật dụng cá nhân như khăn tắm, quần áo, chén đũa... Do đó, hãy giữ vệ sinh thật kỹ và tránh dùng chung đồ cá nhân với người khác.

Một số loại thuốc bôi viêm da mủ?

Một số loại thuốc điều trị viêm da có mủ hiệu quả bao gồm: thuốc bôi Benzoyl Peroxide 5%, thuốc bôi Bactroban 2%, Chlorhexidine, Clindamycin, Fucidin, Dung dịch Methylen 1%, Dung dịch sát khuẩn Povidon Iod 10%... Giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.